Strona główna / O Kolegium / Zarząd / Sprawozdania Archiwum
Poznań, 20 czerwca 2013 roku
Koleżanki i Koledzy Delegaci
Przedmiotem niniejszego sprawozdania są działania Zarządu Głównego zwanego dalej Zarządem oraz Stowarzyszenia Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce zwanego dalej Kolegium, podejmowane w skali ogólnopolskiej oraz międzynarodowej w okresie od 22 marca 2009 r. do 20 czerwca 2013 r. Nie uwzględniono w nim działań podejmowanych przez terenowe i wojewódzkie struktury naszej organizacji.
Kolegium jest jedną z największych organizacji lekarzy w Polsce, unikalną z uwagi na skupianie równych sobie (pares) przedstawicieli jednej specjalizacji medycznej. Posiada własne biuro w Warszawie, oddziały we wszystkich województwach i wiele oddziałów terenowych. Dzięki zmianom w statucie w 2009 r. stało się również organizacją lekarzy specjalizujących się w medycynie rodzinnej, umożliwiając im m.in. włączenie się w europejski ruch młodych lekarzy rodzinnych Vasco da Gama.
W V kadencji Zarząd Główny Kolegium odbył 22. posiedzenia plenarne, w tym jedenastokrotnie w Warszawie, trzykrotnie w Krakowie, i Łodzi, dwukrotnie w Lublinie i w Mikołajkach oraz raz w Białymstoku. Niemal we wszystkich posiedzeniach Zarządu Głównego uczestniczyła Przewodnicząca Głównej Komisji Rewizyjnej Kolegium. Dwadzieścia pięć razy spotykało się prezydium.
Obsługę administracyjną Kolegium oraz Zarządu Głównego prowadziła pani Marta Mróz-Cacko kierownik biura Kolegium, mieszczącego się w Warszawie przy ul. Muranowskiej 1. Sprawy księgowe Kolegium prowadziła pani Grażyna Raczkowska w Krakowie.
Kolegium posiada stronę internetową www.klrwp.pl, administrowaną z ramienia Zarządu Głównego przez dr Artura Jakubiaka, przewodniczącego Komisji Relacji Publicznych.
Rolę oficjalnych czasopism Kolegium pełniły „Lekarz Rodzinny” miesięcznik edukacyjno-informacyjny, oraz „Problemy Medycyny Rodzinnej” kwartalnik naukowy – oba czasopisma recenzowane oraz odnotowane na liście czasopism MNiSW. Przedstawiciele Zarządu aktywnie pracowali w radach redakcyjnych obu czasopism.
Zakres statutowych celów i form działania Kolegium określają § 12 i 13 Statutu. W okresie V kadencji Zarząd Główny kontynuował określenie i kształtowanie modelu podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce opartej na instytucji lekarza rodzinnego, wspierał lekarzy rodzinnych w wykonywaniu praktyki, kształtował medycynę rodzinną jako specjalność medyczną i dyscyplinę naukową, reprezentował i bronił interesów członków Kolegium, oddziaływał na treści i formy szkolenia przeddyplomowego w zakresie medycyny rodzinnej, wyznaczał kierunki i zasady kształcenia podyplomowego oraz ustawicznego rozwoju zawodowego, wpływał na podnoszenie i utrzymywanie jakości świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej, wspierał aktywności naukowe w dziedzinie medycyny rodzinnej, promował ideę medycyny rodzinnej, integrował środowisko lekarzy rodzinnych oraz aktywnie uczestniczył w procesach przekształceń w ochronie zdrowia. W dalszym ciągu zdam sprawę z realizacji poszczególnych celów statutowych.
Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce pozostaje w dalszym ciągu bez regulacji ustawowej. Kolegium podejmuje działania w celu naprawy tego zaniedbania. Członkowie Zarządu Głównego Kolegium obecnej kadencji spotykali się z posłami, przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia i Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).
W wielu sprawach skierowano pisma oficjalne do Prezydenta RP, parlamentarzystów, Ministra Zdrowia i wielu urzędników dotyczące reformy systemu, projektów konkretnych ustaw (w tym ustawy o działalności leczniczej), świadczeń gwarantowanych z zakresu POZ, zawierania umów na świadczenia w POZ, profilaktyki i promocji zdrowia, opieki geriatrycznej, czasu pracy poradni POZ, oceny i monitorowania jakości podstawowej opieki zdrowotnej, staży podyplomowych lekarzy, ordynacji i refundacji leków, a w ostatnim okresie obecności specjalistów chorób wewnętrznych i pediatrii w podstawowej opiece zdrowotnej.
Prezes Kolegium wystosował listy do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, premiera oraz marszałków Sejmu i Senatu w sprawie zmiany zapisów Konstytucji, z gwarancji świadczeń na gwarancję opieki zdrowotnej. Listy zamieszczano na stronie internetowej Kolegium.
Podkreślając unikatową rolę medycyny rodzinnej w kształtowaniu POZ oraz całego systemu opieki medycznej w 2009 r. Zarząd Główny przyjął siedmiopunktowe stanowisko w sprawie reformy opieki zdrowotnej przesłane w wersji anglojęzycznej do Światowej Organizacji Zdrowia; stanowiska „Równość Zdrowia i Bezpieczeństwo Opieki Medycznej” oraz dotyczące dokumentów regulujących funkcjonowanie POZ w 2010 r., a także przedstawił „Ocenę funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej” oraz oświadczenie „Lekarze rodzinni kochają dzieci z wzajemnością”. W 2010 r. przedstawiliśmy stanowiska „W sprawie profilaktyki i promocji zdrowia”, „W sprawie procedur akredytacyjnych dla podstawowej opieki zdrowotnej” oraz „Medycyna Rodzinna jest Unikatowa”, w 2013 r. stanowiska „W sprawie wstecznych weryfikacji rozliczeń finansowych w POZ”, „W sprawie POZ w systemie ochrony zdrowia” oraz „Finansowanie POZ” opublikowane w czasopiśmie „Lekarz Rodzinny” i na stronie www.klrwp.pl , rozesłane do parlamentarzystów i urzędników państwowych oraz szeroko publikowane w mediach. W 2012 r., dwudziestym roku istnienia Kolegium, przygotowano broszurę „Medycyna rodzinna – teraz bardziej niż kiedykolwiek”. Stanowiska zamieszczano na stronie internetowej Kolegium.
Podejmowaliśmy również działania międzynarodowe. Przykładem jest udział Prezesa Kolegium w 2009 r. w konferencji „Health System Support: Social Inequality in Health” w Oslo w Norwegii lub w spotkaniu „Tracking the Impact of Universal Policies on the Social Determinants of Health and Reduction of Health Inequities” współorganizowanym przez Europejski Region Światowej Organizacji Zdrowia oraz Uniwersytet w Liverpoolu.
W pracach nad kształtowaniem podstawowej opieki zdrowotnej, ZG Kolegium w miarę możliwości współpracował z organizacjami skupiającymi lekarzy pracodawców wykorzystując w szczególności fakt członkostwa liderów tych organizacji w Zarządzie Głównym Kolegium. Od stycznia 2011 r. przedstawiciele KLRwP prof. W. Lukas prof. A. Windak i dr A. Jankowska-Zduńczyk uczestniczyli w cyklu spotkań zespołu do spraw POZ powołanego przez Ministra Zdrowia.
Zarząd Główny stale, systematycznie i na bieżąco oceniał i konsultował akty prawne, mające wpływ na wykonywanie praktyki lekarza rodzinnego. Prace te prowadzone były w Komisji Prawnej kierowanej przez dr Agnieszkę Jankowską–Zduńczyk oraz w Komisji Praktyki kierowanej przez dr Wiesławę Fabian, wspieranych przez Prezesa i innych członków Prezydium, a szczególnie przez dr. Tomasza Sobalskiego.
Przedstawiciele Kolegium uczestniczyli w posiedzeniach komisji i podkomisji zdrowia Sejmu i Senatu RP, przedstawiając w ich trakcie istotne opinie w sprawach ważnych dla systemu ochrony zdrowia w Polsce, zgodne z dobrze pojętym interesem lekarzy rodzinnych i ich pacjentów.
Prezydium ZG Kolegium przesyłało m.in. do centrali NFZ opinie na temat projektów zarządzeń Prezesa NFZ w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna. Uwagi Prezydium dotyczyły m.in. potwierdzania uprawnienia do świadczeń w POZ, pojęcia gotowości, weryfikacji wykonanych badań w ramach podwykonawstwa na podstawie faktur VAT, obowiązku zapewnienia dostępności do świadczeń POZ w godzinach 8.00-18.00, standardu badań, roli gabinetu zabiegowego w POZ, porady recepturowej i porady telefonicznej a także powtarzania leków zleconych w placówkach specjalistycznych, zasad wypłaty wyższej stawki za chorych z cukrzycą lub chorobami układu krążenia, pielęgniarki szkolnej, czasu dla lekarzy POZ na realizację obowiązku doskonalenia zawodowego, nowego zakresu szczegółowych danych sprawozdawczych, ordynacji i refundacji leków.
Zarząd Główny kontynuował wsparcie dla rozwijania programu do obsługi praktyki lekarza rodzinnego drEryk, jedynego posiadającego certyfikat Akredytacji. Ze strony Zarządu Głównego monitorowali ten program przede wszystkim dr Rafał Kacorzyk i dr Tomasz Sobalski, wspierani przez praktyki testujące we wszystkich województwach.
ZG Kolegium przeprowadził 3 projekty w ramach programu Leonardo da Vinci: 1. „Wypełnienie luk kompetencyjnych lekarzy rodzinnych w zakresie promocji zdrowia i prewencji chorób na poziomie europejskim” - „Bridging the gap of general practitioners' competence on European Market” koordynowany przez prof. Adama Windaka i dr. Tomasza Tomasika, w którym wypracowano narzędzia do oceny i poprawy kompetencji lekarzy rodzinnych w tym podręcznik dla nauczycieli i przewodnik dla rezydentów w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki w podstawowej opiece zdrowotnej.
2. “Matryca kształcenia ustawicznego nauczycieli medycyny rodzinnej w Europie” - „Framework for Continuing Educational Development of Trainers in General Practice in Europe” koordynowany przez prof. Adama Windaka w którym rozwinięto programy kształcenia nauczycieli medycyny rodzinnej (kursy Leonardo EURACT).
3. „Innowacyjne kształcenie ustawiczne europejskiej społeczności lekarzy rodzinnych w zakresie poprawy jakości praktyk lekarskich, z zastosowaniem nowoczesnych technologii informatycznych” – „Innovative lifelong learning of European General Physicians In Quality Improvement supported by information technology” koordynowany przez dr. Tomasza Tomasika, w którym rozwinięto systemy jakości, m.in. wytyczne dotyczące wybranych problemów klinicznych.
Członkowie ZG Kolegium aktywnie uczestniczyli w pracach Europejskiego Regionu Światowej Organizacji Narodowych Kolegiów i Akademii Lekarzy Rodzinnych WONCA Europe. Pracowali we wszystkich najważniejszych organizacjach sieciowych WONCA Europe takich jak EURACT, EQuiP, EGPRN, czy EUROPREV. Ściśle współpracowali też z europejskimi towarzystwami naukowymi lekarzy rodzinnych, zajmującymi się problematyką schorzeń przewodu pokarmowego i infekcjami dróg oddechowych.
We wrześniu 2009 r. w Łodzi odbyło się zorganizowane przez Prezesa Kolegium oraz Zakład Medycyny Rodzinnej i Medycyny Społeczności Lokalnych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi spotkanie General Practice Respiratory Infections Network GRIN, sieciowej organizacji WONCA Europe zajmującej się badaniem zakażeń w opiece podstawowej.
We wrześniu 2011 r. Kolegium było gospodarzem europejskiego kongresu WONCA Europe w Warszawie. W październiku 2011 r. w Krakowie odbyła się konferencja naukowa organizacji sieciowej WONCA Europe - Europejskiej Sieci Badań Naukowych w Medycynie Rodzinnej (EGPRN) – współorganizowana z ramienia Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce przez przedstawiciela Kolegium w EGPRN prof. Witolda Lukasa.
Wiceprezes Kolegium prof. Adam Windak został redaktorem miesięcznika naukowego „European Journal of General Practice”.
Przedstawiciele ZG Kolegium uczestniczyli w posiedzeniach komisji i podkomisji zdrowia Sejmu i Senatu RP, przedstawiając w ich trakcie istotne opinie w sprawach ważnych dla systemu ochrony zdrowia w Polsce, zgodne z dobrze pojętym interesem lekarzy rodzinnych i ich pacjentów. Szczególnie ważny był udział w posiedzeniu Senackiej Komisji Zdrowia poświeconej „ Roli lekarza rodzinnego w systemie ochrony zdrowia”. Kolegium aktywnie reprezentowali w nim prof. W. Lukas, dr A. Jankowska-Zduńczyk i dr T. Sobalski.
Prezes Kolegium uczestniczył w seminarium i pracach nad raportem „Co trzeba zmienić w systemie ochrony zdrowia? Realia i perspektywy koniecznych reform” dla Ministra w Kancelarii Premiera, Michała Boniego, koordynowanych przez Instytut Spraw Publicznych.
Prezes Kolegium dr Maciej Godycki-Ćwirko uczestniczył również w pracach Konferencji Prezesów Towarzystw Lekarskich.
Dr J. Putz reprezentował ZG Kolegium w Federacji Polskich Towarzystw Medycznych; został także członkiem Klubu Ambasadorów Kongresów Polskich jako przedstawiciel Komitetu Organizacyjnego Konferencji WONCA Europe 2011 w Warszawie.
Przedstawiciele KLRwP – prof. W. Lukas i dr J. Putz uczestniczyli w zorganizowanym przez Instytut Matki i Dziecka spotkaniu poświęconym wypracowaniu nowych standardów środowiskowej opieki pediatrycznej.
Prof. Witold Lukas uczestniczył w pracach zespołu powołanego przez Ministra Zdrowia mającego określić program kształcenia studentów medycyny w zakresie medycyny rodzinnej, podkreślając znaczenie wszechstronnie przygotowanego ogólnie praktykującego lekarza w podstawowej opiece nad rodziną.
W wybranych spotkaniach zespołu uczestniczyli Prezes dr med. Maciej Godycki-Ćwirko oraz Wiceprezesi dr Agnieszka-Jankowska-Zduńczyk i prof. Adam Windak.
Prezes dr Maciej Godycki-Ćwirko Kolegium oraz dr Jacek Putz współpracowali z Federacją Polskich Towarzystw Medycznych w zakresie określenia zakresu programu z medycyny. W szczególności 23 października 2012 r. współorganizowali z FPTM konferencję „Kształcenie przeddyplomowe w zakresie medycyny rodzinnej”.
Do 2012 r. lokalną, podyplomową działalność edukacyjną Zarząd Główny Kolegium prowadził za pośrednictwem Akademii Kształcenia Ustawicznego Lancet, która we współpracy z oddziałami Wojewódzkimi Kolegium organizowała w 2009 roku 55 szkoleń dla 7000 uczestników, w 2010 roku – 51 szkoleń dla 5500 uczestników, a w pierwszym półroczu 2011 roku – 22 szkolenia dla 1500 uczestników. Dalsza działalność AKU Lacet została zawieszona.
Zarząd Główny rozpoczął i prowadzi Projekt Aktywizacji Grup Lekarskich KLRwP kierowany przez dr. Tomasza Sobalskiego i dr Agnieszkę Jankowską–Zduńczyk we współpracy z podmiotami zewnętrznymi, w tym z firmami farmaceutycznymi. Projekt skupia się na wspieraniu grup, w których lekarze praktycy mający taki sam status w systemie opieki zdrowotnej – „równi sobie” - dokonują przeglądu swoich praktyk, aktualnego piśmiennictwa i opartych na potwierdzonych danych zaleceń i wspólnie omawiają je zapewniając sobie wzajemne wsparcie. Aktualnie w kraju systematycznie pracuje ok. 40 takich Grup Lekarskich.
Zarząd Główny powołał zespół ds. wytycznych Kolegium, któremu przewodniczy dr Tomasz Tomasik a sekretarzem jest dr Elżbieta Tomiak, wspierani przez panią Katarzynę Dubas. Efektem pracy zespołu są „Wytyczne w zakresie alergicznego nieżytu nosa”, „Wytyczne postępowania z cukrzycą”, „Wytyczne postępowania z nadciśnieniem tętniczym u osób starszych” oraz uzgadniane obecnie „Wytyczne dotyczące eradykacji Helicobacter pylori”.
Zarząd Główny wspierał również coroczną Letnią Szkołę Astmy Kolegium powierzając jej koordynowanie i organizowanie dr med. Elżbiecie Kryj–Radziszewskiej, oraz coroczne konferencje Jesiennej Szkoły Profilaktyki i Promocji Zdrowia organizowane przez dr. Macieja Godyckiego–Ćwirko oraz dr. Artura Mierzeckiego.
Dr Maciej Godycki-Ćwirko współkoordynował kształcenie lekarzy w zakresie wczesnego rozpoznawania i krótkiej interwencji u pacjentów pijących alkohol szkodliwie i ryzykownie w ramach kampanii „Wyhamuj w porę” organizowanej wraz z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych PARPA. W wielu miastach Polski odbyły się kursy „Wczesnego Rozpoznawania i Krótkiej Interwencji u Pacjentów z problemami alkoholowymi w POZ”.
Zarząd Główny Kolegium kontynuował współpracę z Wydawnictwem Lekarskim PZWL, której efektem było wznowienie podręcznika Medycyna Rodzinna, pod red. prof. B. Latkowskiego i prof. W. Lukasa oraz seria wydawnicza – Praktyka Lekarza Rodzinnego. Współautorami wszystkich publikowanych tu pozycji są specjaliści określonych wąskich dyscyplin medycyny oraz praktykujący lekarze rodzinni. Ukazały się monografie poświęcone cukrzycy, nadciśnieniu tętniczemu, chorobom nosa, uszu, gardła i krtani, chorobom skóry, schorzeniom przewodu pokarmowego, ostrym zatruciom i medycynie sportowej.
Członkowie Zarządu Głównego z Białegostoku, Lublina, Łodzi, Szczecina i Zielonej Góry we współpracy z Zakładem Medycyny Rodzinnej i Medycyny Społeczności Lokalnych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi współorganizowali w lokalnych ośrodkach kształcenia lekarzy rodzinnych europejskie kursy ETHREAT-PL poświęcone postępowaniu lekarzy rodzinnych w sytuacji zagrożeń biologicznych, chemicznych i radiacyjnych. Regularnie, dwa razy w roku we wszystkich Regionalnych Ośrodkach Kształcenia Lekarzy Rodzinnych obywały się egzaminy specjalizacyjne z udziałem członków Kolegium delegowanych przez lokalnych prezesów oddziałów wojewódzkich Kolegium.
Aby poszerzać kształcenie podyplomowe Zarząd Główny wsparł wyjazdy studyjne młodych lekarzy rodzinnych do Holandii współpracujących z holenderską organizację młodych lekarzy rodzinnych LOVAH oraz z europejskim Vasco da Gama Movement. W kwietniu 2013 r. w Krakowie odbyła się wspierana przez ZG Kolegium V Ogólnopolska Konferencja Nauczycieli i Tutorów Medycyny Rodzinnej. Warto zaznaczyć, że aktywność Zarządu Głównego to także aktywność prezesów oddziałów wojewódzkich Kolegium. Podkreślić należy dużą rolę
Dolnośląskiego OW, Lubelskiego OW, Kujawsko-Pomorskiego OW oraz Podlaskiego OW w kształceniu i ustawicznym rozwoju zawodowym lekarzy poprzez organizowanie regularnych konferencji regionalnych.
Zarząd Główny kontynuował prace nad systemem monitorowania jakości podstawowej opieki zdrowotnej oraz akredytacji praktyk lekarzy rodzinnych.
Dr Jan Wolańczyk, przewodniczący Komisji Członkostwa i Akredytacji aktywnie uczestniczył w pracach powołanej w 2009 r. przez Ministra Zdrowia Rady Akredytacyjnej. W szczególności koordynował prace nad przyjęciem „Zestawu 123 Standardów Akredytacyjnych dla Podstawowej Opieki Zdrowotnej”. Szkolił też członków Kolegium do roli wizytatorów Ośrodka Akredytacji Centrum Monitorowania Jakości. Przygotował również przyjęte przez Zarząd Główny „Stanowisko Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce w sprawie procedur akredytacyjnych dla podstawowej opieki zdrowotnej”. Zarząd Główny przyjął ponadto stanowisko w sprawie monitorowania jakości opieki zdrowotnej nad pacjentami, opracowane pod kierunkiem dr. Tomasza Tomasika.
Zarząd Główny kontynuował też prowadzoną w poprzedniej kadencji współpracę z innymi towarzystwami naukowymi. Prezes Kolegium oraz Wiceprezes prof. Adam Windak reprezentowali Kolegium w gronie 8. towarzystw naukowych, tworzących Polskie Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia (PFP), w którego skład obok Kolegium wchodzą Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, Towarzystwo Internistów Polskich, Polskie Towarzystwa Diabetologiczne, Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą, Polskie Towarzystwo Pediatryczne oraz Polskie Towarzystwo Neurologiczne. Efektem pracy Forum jest publikacja licznych wytycznych z zakresu prewencji chorób układu krążenia, udostępnionych na stronie internetowej PFP oraz rozsyłanych do członków Kolegium we współpracy z czasopismem „Lekarz Rodzinny”.
Prezes Kolegium wspierany przez dr. Jacka Putza na bieżąco uczestniczył w działaniach Konferencji Prezesów Towarzystw Medycznych oraz Federacji Polskich Towarzystw Medycznych.
Prof. Adam Windak i dr T. Tomasik współpracowali z Polskim Towarzystwem Nadciśnienia Tętniczego nad aktualizacją wytycznych postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Dzięki pracy dr Wiesławy Fabian i prof. Adama Windaka ukazały się aktualizacje wspólnych wytycznych Kolegium i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego postępowania w cukrzycy.
Wiceprezes prof. Sławomir Chlabicz oraz Prezes dr Maciej Godycki-Ćwirko uczestniczyli w uzgadnianiu pierwszych krajowych wytycznych w zakresie antybiotykoterapii zakażeń dróg oddechowych koordynowanych przez prof. Walerię Hryniewicz z Narodowego Instytutu Leków.
Zarząd Główny aktywnie działał również w określaniu warunków do sprawowania wszechstronnej i ciągłej opieki zdrowotnej nad dziećmi. Udało się doprowadzić do bezpośrednich rozmów oraz uzgodnić pewne stanowiska w tej sprawie z Polskim Towarzystwem Pediatrycznym, w szczególności w ramach ministerialnego zespołu ds. programu kształcenia studentów medycyny. W powtarzanych spotkaniach z przedstawicielami środowiska pediatrów uczestniczyli prof. Witold Lukas, dr Agnieszka Jankowska-Zduńczyk, prof. Adam Windak, dr Jacek Putz oraz dr Maciej Godycki-Ćwirko. Obecnie spotkania te są zawieszone.
Prezes Kolegium zorganizował 2 międzynarodowe konferencje poświęcone bezpieczeństwu pacjentów w podstawowej opiece zdrowotnej.
Zarząd Główny w różny sposób wspierał a jego członkowie podejmowali i włączali się w aktywności naukowe. W maju 2010 roku Kolegium objęło patronatem sesję poświęconą medycynie rodzinnej na 6. Warszawskim Międzynarodowym Kongresie Medycznym dla Młodych Naukowców fundując specjalną nagrodę, a w 2012 r. Kongres Kobieta i Mężczyzna.
Kolegium włączyło się do projektu Ocena realizacji polityki i działań antytytoniowych w Polsce realizowanego z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia i Biura Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce.
W lipcu 2009 r. Prezes Kolegium reprezentował WONCA Europe w Brukseli na spotkaniu European Scientific Working Group on Influenza.
Wiceprezes, prof. Sławomir Chlabicz oraz dr Artur Mierzecki zorganizowali lokalne sieci lekarzy rodzinnych badaczy, którzy uczestniczyli w największych dotąd kontrolowanych europejskich badaniach pacjentów z kaszlem w ramach projektu GRACE, który objął łącznie ponad 15000 pacjentów lekarzy rodzinnych.
Prezes Kolegium koordynuje w Polsce europejskie projekty badawcze, PEXACO, TICD, LINNEAUS EURO-PC, AIDA, SATURN, DEMETRQ realizowane w podstawowej opiece zdrowotnej z udziałem praktykujących w swoich praktykach lekarzy rodzinnych.
Grupa 100 lekarzy rodzinnych przebywała Na Uniwersytecie w Sheffield w ramach projektu Rozwój kompetencji nauczycieli medycyny rodzinnej w zakresie dydaktyki i badań naukowych, w którym Kolegium było jednym z ważnych Partnerów.
Zarząd Kolegium podjął prace nad przygotowaniem międzynarodowego projektu „ImPrim – Primary Heath Care In the Balic Sea Area”, jednak ze względów pozamerytorycznych nie udało nam się uczestniczyć w pracach programu.
Przedstawiciel Kolegium dr Jacek Putz został powołany do reprezentowania Ministra Zdrowia w pracach Grupy Ekspertów ds. POZ w Międzynarodowej Organizacji ds. Zdrowia Publicznego i Pomocy Społecznej, tzw. Wymiaru Północnego – NDPHS, obejmującej kraje obszaru Morza Bałtyckiego.
Członkowie Zarządu Głównego, samodzielni pracownicy akademiccy, wspierają prowadzenie prac badawczych przez lekarzy rodzinnych, w tym prac doktorskich w zakresie medycyny rodzinnej.
Komisja specjalna Kolegium - Rada Profilaktyki i Promocji Zdrowia kontynuuje współpracę z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W jej ramach dr Artur Mierzecki współkoordynuje obecnie z PARPĄ jeden z pakietów roboczych projektu europejskiego „Optimizing delivery of health care interventions, ODHIN”.
Członkowie Zarządu Głównego wielokrotnie promowali medycynę rodzinną zarówno na ogólnym forum publicznym, jak i w środowiskach medycznych poprzez Komisję Relacji Publicznych, ale i indywidualne wypowiedzi członków Prezydium.
Promocja medycyny rodzinnej realizowana była również poprzez obecność poszczególnych członków Zarządu Głównego w organizacjach lekarskich, w tym poprzez prace Prezesa Kolegium oraz dr. J. Putza w Federacji Polskich Towarzystw Medycznych; udział Prezesa w Konferencji Prezesów Towarzystw Lekarskich, Radzie ds. Diety Aktywności Fizycznej i Zdrowia oraz ministerialnym Zespole ds. Deklaracji Warszawskiej. W działania te zaangażowani byli dr J. Putz oraz dr J. Łuczak.
Prof. Witold Lukas i dr Jacek Putz uczestniczyli w pracach Zespołu ds. Implementacji Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania przygotowywanej przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia.
Prof. Witold Lukas wraz z Prezesem Kolegium oraz dr. Arturem Mierzeckim, przy współpracy innych ekspertów z grona Zarządu, opracowali Raport dla Światowej Organizacji Zdrowia „Działania w zakresie profilaktyki szkód wywołanych paleniem tytoniu na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce”.
Zarząd Główny wsparł oświadczenie Europejskiej Sieci na rzecz Promocji Zdrowia i Prewencji w medycynie rodzinnej (EUROPREV) przyjęte przez Europejski Region Światowej Organizacji Lekarzy Rodzinnych WONCA EUROPE w sprawie profilaktyki i promocji zdrowia, formułując i przyjmując stosowne stanowisko.
Ważnym elementem promocji medycyny rodzinnej są doroczne Kongresy Medycyny Rodzinnej omówione dalej. Na uwagę zasługuje również włączenie Kolegium do konkursu medialnego na najlepszego lekarza rodzinnego w województwie kujawsko-pomorskim przez dr Jerzego Rajewskiego.
Intensywną promocję prowadzono w roku 2012 w związku z jubileuszem 20-lecia Kolegium. Przygotowano wiele materiałów promocyjnych ze specjalnym jubileuszowym logo oraz broszurą Kolegium. Główne zdarzenia promocyjne przygotowane przez Prezydium ZG to:
1. Gala 20-lecia podczas XII Kongresu Medycyny Rodzinnej w trakcie której godność Członka Honorowego KLRwP przyznano dr. Markowi Balickiemu a 18. Członków Zarządu zostało odznaczonych przez Ministra Zdrowia Odznakami Honorowymi „Za zasługi dla ochrony zdrowia”.
2. Specjalna sesja poświęcona medycynie rodzinnej w trakcie posiedzenia Sejmowej Komisji Zdrowia w gmach Sejmu RP, z wystąpieniami dr. M. Godyckiego-Ćwirko, dr. J. Łuczaka, prof. A. Windaka, dr. T. Tomasika.
3. Konferencja poświęcona kształceniu w medycynie rodzinnej w ramach Federacji Polskich Towarzystw Medycznych w pałacu Staszica w Warszawie.
4. Seminarium pod patronatem Prezydenta RP "Pacjent, opieka zdrowotna, medycyna rodzinna - równość, jakość i bezpieczeństwo", z wystąpieniami dr. M. Godyckiego-Ćwirko, prof. W. Lukasa, prof. A. Windaka, dr. T. Tomasika i z udziałem ok. 90. uczestników, w tym doradców Prezydenta, posłów, ministrów zdrowia, prezesa NFZ, dyrektora biura WHO w Polsce.
Zarząd Główny prowadził integrację środowiska lekarzy rodzinnych przede wszystkim poprzez organizowanie dorocznych Kongresów Medycyny Rodzinnej. Wyłonione przez ZG Komitety programowe pod przewodnictwem Prezesa zorganizowały w roku 2009 - IX KMR w Białymstoku pod hasłem: „Człowiek, zdrowie, środowisko”; w roku 2010 - X KMR w Łodzi pod hasłem: „Medycyna rodzinna: opieka czy fabryka”; w roku 2011 - XI KMR w Mikołajkach pod hasłem: „Medycyna rodzinna z wiatrem i pod wiatr”; w 2012 - XII KMR w Warszawie pod hasłem: „20 lat Medycyny Rodzinnej w Polsce”oraz tegoroczny XIII. KMR pod hasłem: „Medycyna Rodzinna szansą ochrony zdrowia w Polsce”w Poznaniu.
Unikatową możliwość integracji na poziomie europejskim stworzył współorganizowany przez reprezentujących ZG Kolegium Prezesa dr. M. Godyckiego-Ćwirko, Wiceprezesa prof. A. Windaka i Skarbnika dr. T. Tomasika we wrześniu 2011 r. w Warszawie Kongres WONCA Europe.
Okazją dla integracji młodych lekarzy są Spotkania Rezydentów Medycyny Rodzinnej i Młodych Lekarzy Rodzinnych – Vasco Da Gama Movement Polska, współorganizowane przez Zarząd Główny przy okazji Kongresów.
Szczególnym przejawem integracji i solidarności środowiska była przeprowadzona z inicjatywy ZG w roku 2010 akcja pomocy Kolegium dla lekarzy, którzy ucierpieli z powodu powodzi.
ZG Kolegium próbuje wpływać na przekształcenia w ochronie zdrowia m.in. zajmując i rozpowszechniając kolejne stanowiska. W tej kadencji w kwietniu 2009 r. Zarząd Główny przyjął stanowisko „Równość zdrowia i bezpieczeństwo opieki medycznej”. W stanowisku podkreślono, że systemowe działania naprawcze nie mogą pomijać POZ, której sprawność i skuteczność są warunkiem koniecznym dla efektywnego funkcjonowania ochrony zdrowia w każdym kraju. Kolegium wezwało do zapewnienia równości zdrowia, budowania kultury bezpieczeństwa opieki medycznej oraz regulacji ustawowej POZ. Kolejne stanowisko „Dlaczego medycyna rodzinna?” Zarząd Główny przyjął w grudniu 2010 r. Obecnie kończymy prace nad broszurą „Medycyna rodzinna – teraz bardziej niż kiedykolwiek”.
Przedstawiciele Zarządu Głównego aktywnie uczestniczyli też w pracach powołanych przez Ministra Zdrowia zespołów zadaniowych, w tym ds. opracowania programu kształcenia w zakresie medycyny rodzinnej, pediatrii i chorób wewnętrznych; ds. poprawy funkcjonowania POZ, oraz tzw. „Deklaracji Warszawskiej” szykowanej dla potrzeb Polskiej Prezydencji w Unii Europejskiej.
Prezes i przedstawiciele Zarządu Głównego uczestniczyli w Łodzi w seminarium „Społeczny rozkład dostępu do opieki zdrowotnej z perspektywy podstawowej opieki zdrowotnej z udziałem Wiceministra Zdrowia Adama Frączaka, dyrektora Biura WHO w Polsce Pauliny Miśkiewicz, dyrektora Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego.
Niniejsze sprawozdanie obrazuje najważniejsze działania podejmowane i prowadzone przez Zarząd Główny V Kadencji Kolegium - stowarzyszenie, któremu miałem zaszczyt przez ponad cztery lata przewodniczyć. Powstałe w 1992 r., dziś już dwudziestojednoletnie, jest szeroko obecne i rozpoznawane. Silne wysiłkiem swoich liderów i członków, silne konsekwentną pracą. Zrealizowaliśmy wiele planów i marzeń, znaczna ich część jeszcze przed nami. Mamy sojuszników i przeciwników, są i tacy co nas ignorują lub nas wykorzystują, a przez ostatnie 4 lata Kolegium wskazywało co można i trzeba realizować. Większość z nas w ZG zrobiła w tym zakresie swoje. Swoje robią członkowie Kolegium – lekarze rodzinni. Swoje, czyli dobrą podstawową opiekę zdrowotną, możliwą tylko dzięki silnej medycynie rodzinnej. Nie sprzyjają temu zapewnione przez rządzących warunki. Brakuje polityki zdrowotnej, nie mamy ustawy o zdrowiu ani o opiece zdrowotnej. Promowaną przez Kolegium podstawową opiekę zdrowotną doceniają za to i chwalą pacjenci. Potrzebuje jej cały system ochrony zdrowia, w tym lekarze innych specjalności i inni profesjonaliści opieki zdrowotnej. ZG V kadencji zabiegał o przekonanie rządzących o roli medycyny rodzinnej pokazując jej wartość.
Dziękuję Wam Koleżanki i Koledzy za wspieranie działań Zarządu i proszę o przyjęcie niniejszego sprawozdania.
Dr n. med. Maciek Godycki-Ćwirko
Lekarz rodzinny
Prezes Zarządu Głównego KLRwP
Warszawa, 21 marca 2009 r.
Zarząd Główny IV kadencji władz Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce ukonstytuował się w dniu 5 marca 2005 roku, dokonując wyboru siedmioosobowego Prezydium, w skład którego oprócz Prezesa Adama Windaka weszli także Agnieszka Janowska - Zduńczyk (Prezes Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego), i Maciej Godycki - Ćwirko jako Wiceprezesi, Tomasz Tomasik
jako Skarbnik oraz Wiesława Fabian (Prezes Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego), Tomasz Sobalski (Prezes Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego) oraz Jan Wolańczyk jako pozostali członkowie Prezydium. Ponadto w skład Zarządu Głównego IV kadencji wchodzili także następujący członkowie, wybrani przez Walne Zgromadzenie, lub sprawujący funkcję Prezesa Oddziału Wojewódzkiego Kolegium:
Przedmiotem pracy Zarządu Głównego były działania Kolegium podejmowane w skali ogólnopolskiej oraz międzynarodowej,
które są przedmiotem niniejszego sprawozdania. Nie uwzględniono w nim działań podejmowanych przez terenowe i wojewódzkie struktury naszej organizacji.
W okresie IV kadencji Zarząd Główny odbył łącznie 20 posiedzeń plenarnych, w tym siedmiokrotnie w Warszawie, trzykrotnie w Zakopanem, dwukrotnie w Lublinie oraz w Rajgrodzie, Bukowym Dworku, Toruniu, Łodzi, Zielonej Górze, Szczecinie, Wiśle
i Krakowie. Niemal we wszystkich posiedzeniach Zarządu Głównego uczestniczyła Przewodnicząca Głównej Komisji Rewizyjnej Kolegium Joanna Szymańska-Gąbczyńska. Obsługę administracyjną prac Zarządu Głównego Kolegium prowadziło biuro zajmujące lokal przy ul. Muranowskiej 1 w Warszawie. Funkcję kierownika biura, tak jak w poprzedniej kadencji, pełniła pani Marta Mróz-Cacko, natomiast księgowość prowadziła pani Grażyna Raczkowska.
W czasie IV kadencji Zarząd Główny zorganizował cztery Kongresy Medycyny Rodzinnej:
W tym miejscu chciałbym serdecznie podziękować kolegom, którzy wzięli na siebie ciężar przygotowań lokalnych,
a więc dr Lechowi Panasiukowi, Dr Dariuszowi Jałosze, Dr Krzysztofowi Buczkowskiemu, Dr Wiesławie Fabian, Dr Arturowi Mierzeckiemu i Prof. Witoldowi Lukasowi. Szczególne podziękowania kieruję jednak w stronę pani Magdaleny Wilanowskiej,
której profesjonalizm i zaangażowanie, walnie przyczyniły się do sukcesu dorocznych kongresów naszej organizacji.
Coroczne kongresy na stałe wpisały się w kalendarz najważniejszych imprez lekarzy rodzinnych w Polsce, gromadząc coraz większą liczbę uczestników. Ich liczba w roku ubiegłym przekroczyła 2 tysiące, a na tegoroczny kongres w Białymstoku, na 3 miesiące przed jego rozpoczęciem zarejestrowało się już ponad tysiąc lekarzy. Wielowymiarowy program kongresów, z udziałem wybitnych ekspertów, naukowców i polityków odzwierciedlał spektrum zagadnień, jakimi zajmuje się nasza organizacja, stanowiąc okazję
do poszerzania wiedzy, prezentacji własnych osiągnięć czy dyskusji nad kształtem medycyny rodzinnej w Polsce. Taki charakter tych spotkań nie pozwala zaszeregować ich jednoznacznie do jednego z podstawowych nurtów aktywności Kolegium. Pozostałe zaprezentowane będą z podziałem na te zmierzające do wsparcia praktyki lekarza rodzinnego, ukierunkowane na rozwój zawodowy lekarzy rodzinnych i wreszcie rozwój samego Kolegium, jako organizacji.
Stałą i systematyczną działalnością Zarządu Głównego upływającej kadencji była ocena i konsultacja aktów prawnych, mających wpływ na wykonywanie praktyki lekarza rodzinnego. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej, projekt rozporządzenia MZ
w sprawie wymagań sanitarnych, czy projekt w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów. Szczególne podziękowania
za wytrwała pracę w tym zakresie należą się dr Tomaszowi Sobalskiemu i dr Agnieszce Jankowskiej-Zduńczyk.
Członkowie Zarządu Głównego Kolegium wielokrotnie spotykali się z prezesem oraz innymi przedstawicielami Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia. Szczególnie cenne były spotkania z udziałem Pana Krzysztofa Klichowicza, kierującego działem POZ,
który wielokrotnie uczestniczył w posiedzeniach Zarządu Głównego. W ich trakcie omawiano liczne problemy związane z udzielaniem świadczeń w ramach kontraktu z NFZ, w wielu sprawach skierowano też oficjalne pisma, by przytoczyć choćby kwestie sprawozdawczości, dokumentacji elektronicznej, uregulowania statusu pielęgniarki i położnej czy programów profilaktycznych.
W pracach nad zapewnieniem warunków udzielania świadczeń zdrowotnych, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce starało się współpracować z Porozumieniem Zielonogórskim. W trakcie minionej kadencji odbyły się dwa spotkania Prezydium Zarządu Głównego z sekretariatem tej organizacji. Wiceprezes Kolegium - dr Agnieszka Jankowska - Zduńczyk przez dwa lata brała aktywny udział w pracach zespołu ekspertów Porozumienia Zielonogórskiego podczas negocjacji warunków udzielania świadczeń
z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Zarząd Główny skierował na ręce prezesa NFZ liczne propozycje zmian sposobu finansowania świadczeń, ściślej wiążące przychód lekarza z rodzajem i liczbą podejmowanych przez niego aktywności (np. projekty programów profilaktyki ryzykownego i szkodliwego picia alkoholu oraz profilaktyki choroby przewlekłej poprzez aktywność fizyczną). Propozycje te jednak nie spotkały się z akceptacją ze strony płatnika.
Dzięki staraniom Zarządu Głównego Akademia Kształcenia Ustawicznego "Lancet" zorganizowała cykl szkoleń dotyczących problemu nikotynizmu, umożliwiający licznym lekarzom rodzinnym zdobycie certyfikatu, upoważniającego do udzielania porad antynikotynowych w ramach Programu Profilaktyki Chorób Odtytoniowych finansowanego przez NFZ.
W trakcie mijającej kadencji przedstawiciele Kolegium uczestniczyli w licznych posiedzeniach komisji i podkomisji zdrowia Sejmu
i Senatu RP, przedstawiając w ich trakcie istotne opinie w sprawach ważnych dla systemu ochrony zdrowia w Polsce, zgodne
z najlepiej pojętym interesem lekarzy rodzinnych i ich pacjentów. W przeddzień VII Kongresu Medycyny Rodzinnej w Szczecinie Zarząd Główny zorganizował sympozjum Medycyna Rodzinna - stan obecny i perspektywy rozwoju, z udziałem 11 posłów
i senatorów, wiceministra zdrowia, przewodniczącego Naczelnej Rady Lekarskiej oraz licznych ekspertów i zaproszonych gości.
W jego trakcie po raz kolejny zaprezentowano stanowisko Kolegium na temat warunków koniecznych dla zapewnienia efektywności systemu ochrony zdrowia w Polsce z wykorzystaniem zasobów i potencjału medycyny rodzinnej.
Przedstawiciele Zarządu Głównego aktywnie uczestniczyli też w pracach zespołu zadaniowego ds. opracowania Centralnej Bazy Świadczeń Zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej, kierowanego przez członka Zarządu Głównego i konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny rodzinnej, prof. Witolda Lukasa.
Zarząd Główny kontynuował też prace nad udoskonaleniem i popularyzacją systemu akredytacji praktyk. Jego przedstawiciele aktywnie uczestniczyli w pracach Rady Akredytacyjnej, utworzonej wspólnie przez Kolegium, Naczelną Radę Lekarską, Towarzystwo Szpitalnictwa i Towarzystwo Promocji Jakości Opieki Zdrowotnej w Polsce. Dzięki wysiłkom przewodniczącego Komisji Akredytacji,
dr Jana Wolańczyka, uruchomiono system specjalnych szkoleń i kursów, przygotowujących do akredytacji praktyki, które ukończyło wielu lekarzy rodzinnych.
Zarząd Główny wziął na swoje barki prowadzenie batalii o zachowanie warunków do sprawowania wszechstronnej i kompleksowej opieki zdrowotnej nad dziećmi, jaką zdolny jest zapewnić jedynie lekarz rodzinny. Konieczność takiego działania podyktowana była bezpodstawnymi atakami niektórych przedstawicieli Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, uderzającymi w pryncypia medycyny rodzinnej. W uzgodnieniu z Konsultantem Krajowym w dziedzinie medycyny rodzinnej, prof. Witoldem Lukasem, wypracowane zostało stanowisko Kolegium w sprawie opieki pediatrycznej, szeroko rozpowszechnione wśród decydentów i w środowisku medycznym. Przedstawiciele Zarządu Głównego uczestniczyli też w II Konferencji Federacji Polskich Towarzystw Pediatrycznych, gdzie zaprezentowali realizację, przez lekarzy rodzinnych, zadań związanych z profilaktyką zdrowotną u dzieci. Swoje stanowisko
w sprawie organizacji opieki zdrowotnej nad dziećmi Kolegium zaprezentowało tez w trakcie kilku posiedzeń sejmowej i senackiej komisji zdrowia. Niestety, mimo deklaratywnej woli współpracy, ataki przedstawicieli PTP na nasze środowisko wciąż się powtarzają. W związku z tym Zarząd Główny Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce wraz z Konsultantem Krajowym w dziedzinie medycyny rodzinnej opracował i upowszechnił dokument Lekarze rodzinni kochają dzieci z wzajemnością!, w którym znalazły się odpowiedzi
na stawiane zarzuty.
Wiele fermentu w środowisku lekarzy rodzinnych wprowadziło ogłoszenie przez najwyższą Izbę Kontroli raportu pt. "Informacja o wynikach kontroli realizacji przez świadczeniodawców zadań podstawowej opieki zdrowotnej i wybranych ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego w latach 2006 - 2007 (I półrocze)", w którym znalazły się krzywdzące dla nas wnioski. Zarząd Główny przygotował i szeroko upowszechnił stanowisko w tej sprawie, które przesłał także do NIK i innych najważniejszych organów administracji publicznej. Reakcja na ten materiał, a także związane z nią publikacje pozwoliły wyjaśnić wiele nieporozumień w tej kwestii.
Jednym z priorytetowych zadań Zarządu Głównego w zakresie wspierania i rozwoju praktyki lekarza rodzinnego było doprowadzenie do końca prac nad programem do obsługi praktyki lekarza rodzinnego drEryk. Program ten, funkcjonujący już w kilkuset praktykach w całym kraju, jest zdaniem wielu ekspertów najlepszym narzędziem informatycznym do kompleksowej obsługi gabinetu lekarza rodzinnego w naszym kraju. Otrzymał on prestiżowe wyróżnienie "Teraz Polska" przyznawane przez kapitułę, którą tworzą przedstawiciele środowiska polskiego biznesu i polityki. W ramach Projektu DrEryk powołano Klub Eryka, którego głównym zadaniem jest upowszechnienie informatyzacji w praktykach lekarzy rodzinnych oraz rozwój programu z udziałem jego użytkowników. Program dr Eryk jest dziełem niezwykle wytrwałej i rzetelnej pracy niewielkiej grupy entuzjastów z dr Rafałem Kacorzykiem na czele.
Jedną z ostatnich inicjatyw ustępującego Zarządu Głównego, było powołanie zespołu, którego celem jest opracowanie, stworzenie
i realizowanie współpracy z podmiotami zewnętrznymi, w tym z firmami farmaceutycznymi, w zakresie stworzenia grup peer-rewiev
i grup wsparcia. Praca ta, choć jeszcze nie zakończona, przybiera już bardzo realne kształty, szczególnie dzięki wysiłkom dr Tomasza Sobalskiego, dr Agnieszki Jankowskiej-Zduńczyk i dr Jacka Łuczaka.
W trakcie mijającej kadencji Zarząd Główny położył nacisk na nawiązanie roboczych stosunków z innymi towarzystwami naukowymi. Jednym z jago najbardziej widocznych efektów było włączenie Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce w elitarną grupę ośmiu towarzystw naukowych, tworzących Polskie Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia. W jej skład obok naszej organizacji wchodzi jeszcze Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, Towarzystwo Internistów Polskich, Polskie Towarzystwa Diabetologiczne, Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą, Polskie Towarzystwo Pediatryczne oraz Polskie Towarzystwo Neurologiczne. Efektem pracy Forum jest publikacja licznych rekomendacji z zakresu prewencji chorób układu krążenia, które każdy członek Kolegium okresowo otrzymuje wraz z Lekarzem Rodzinnym. Warto nadmienić, że w roku obecnym Kolegium koordynuje działania Forum, a jego doroczne spotkanie będzie miało miejsce podczas naszego kongresu w Białymstoku.
Innym namacalnym efektem współpracy z towarzystwami naukowymi jest wspólne opracowanie z Polskim Towarzystwem Nadciśnienia Tętniczego wytycznych postępowania w nadciśnieniu tętniczym, które ukazały się drukiem w miesięczniku Nadciśnienie Tętnicze, a niebawem dotrą do wszystkich członków Kolegium w formie specjalnej broszury. Dobiegły także końca prace nad wspólnymi wytycznymi Kolegium i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego nad wytycznymi postępowania w cukrzycy. Dokument ten po raz pierwszy zostanie zaprezentowany na specjalnej konferencji w Warszawie w dniu 18 kwietnia br. Podobne konferencje upowszechniające to opracowanie odbędą się jeszcze w kwietniu w Krakowie i w maju w Gdańsku. Także i te wytyczne członkowie Kolegium otrzymają wraz z Lekarzem Rodzinnym. W okresie mijającej kadencji Kolegium opublikowało również wytyczne pt. "Profilaktyka i leczenie grypy" oraz "Zasady interwencji antytytoniowej". W prace nad wytycznymi zaangażowanych było bardzo wiele koleżanek i kolegów, szczególnego podkreślenia wymaga jednak rola dr Tomasza Tomasika.
Także we współpracy pomiędzy Kolegium, a Polskim Towarzystwem Diabetologicznym, opracowany został program edukacyjny
pt. Poprawa kontroli glikemii, w ramach którego szkolenie ukończyło kilkuset lekarzy rodzinnych w całym kraju. Kursy te, to osobisty sukces i zasługa dr Wiesławy Fabian.
Stałe miejsce w kalendarzu aktywności edukacyjnych Kolegium zajęła organizowana rokrocznie od 12 lat pod patronatem prof. Andrzeja Szczeklika Letnia Szkoła Astmy. Jej istnienie zawdzięczać należy przede wszystkim wytrwałej pracy dr Elżbiety Kryj-Radziszewskiej. Na dobre też przywykliśmy do organizowanej przez dr Artura Mierzeckiego i dr Macieja Godyckiego-Ćwirko Jesiennej Szkoły Profilaktyki i Promocji Zdrowia dla Lekarzy Rodzinnych. W grudniu 2007 roku Kolegium, we współpracy z Towarzystwem Leczenia Ran, zorganizowało w Zakopanym Szkołę Leczenia Ran. Trwają prace zmierzające do powtórzenia tego szkolenia w innych regionach kraju.
W trakcie mijającej kadencji Zarząd Główny we współpracy z Pracownią Medycyny Rodzinnej CM UJ oraz firmą Zdrowie i Zarządzanie trzykrotnie zorganizował w Krakowie ogólnopolskie konferencje nauczycieli i tutorów medycyny rodzinnej, w których uczestniczyło kilkuset lekarzy rodzinnych, zaangażowanych w edukację i poprawę jakości opieki. Jednym z najbardziej widocznych rezultatów tych konferencji było opracowanie dokumentu "Pryncypia nauczania medycyny rodzinnej w Polsce", wskazującego drogi implementacji na nasz grunt europejskich wytycznych, zawartych w "EURACT Educational Agenda". Warto dodać, że na zaproszenie Zarządu Głównego, równolegle z jedną z tych konferencji odbyła się seminarium Europejskiego Stowarzyszenia ds. Poprawy Jakości w Medycynie Rodzinnej (EQuiP), w którym udział wzięli eksperci z 25 krajów Europy. Zarówno konferencje, jak i seminarium są efektem pracy przede wszystkim dr Tomasza Tomasika oraz dr Zbigniewa Króla.
W czerwcu i październiku ub. roku w Krakowie odbył się kurs poświęcony badaniom naukowym w medycynie rodzinnej, zorganizowany przez Europejską Sieć Badań Naukowych w Medycynie Rodzinnej (EGPRN) we współpracy z Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce oraz Pracownią Medycyny Rodzinnej Collegium Medicum UJ. Wykładowcami byli nauczyciele akademiccy z Belgii, Holandii, Wielkiej Brytanii oraz Polski. Największe zasługi w przygotowaniu kursu miał nasz przedstawiciel w EGPRN - prof. Witold Lukas.
Jednym z większych sukcesów Kolegium była realizacja projektu Leonardo da Vinci Training of Family Physicians - Toward Development of the European Network of Continuing and Postgraduate Education for Family Physicians. Jednym z jego produktów było europejskie szkolenie dla nauczycieli medycyny rodzinnej, lepiej znane jako kurs Leonardo EURACT. Kurs ten, implementowany w kilkunastu krajach Europy, w Polsce doczekał się aż 13 edycji, które łącznie ukończyło 428 lekarzy rodzinnych, uzyskując dobre podstawy teoretyczne i praktyczne do prowadzenia nauczania medycyny rodzinnej w swoich praktykach. Wszyscy absolwenci kursów otrzymali też opracowane w ramach projektu podręczniki dla nauczycieli i przewodniki dla rezydentów, ułatwiające efektywne kształcenia.
W okresie minionej kadencji kontynuowała miały miejsce 4 edycje Szkoły Tutorów, które łącznie ukończyło blisko sto osób. Jak zawsze szkolenia te były rezultatem pracy przede wszystkim dr Zbigniewa Króla i dr Jana Wolańczyka.
Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce uczestniczyło też w realizacji serii 33 bezpłatnych szkoleń dla lekarzy rodzinnych w całym kraju z zakresu profilaktyki i leczenia chorób sercowo-naczyniowych w ramach Programu POLKARD. Warto podkreślić, że ponad połowę wykładowców szkoleń stanowili sami lekarze rodzinni, przygotowani wcześniej do pełnienia roli edukatora w tym zakresie.
Lokalną działalność edukacyjną Zarząd Główny Kolegium prowadzi za pośrednictwem Akademii Kształcenia Ustawicznego Lancet, organizującej co roku ponad sto szkoleń, w których łącznie uczestniczy kilkanaście tysięcy lekarzy. Sprawne funkcjonowanie Akademii możliwe jest dzięki profesjonalnemu zarządzaniu dr Adama Roślewskiego i nadzorowi Rady pod kierownictwem prof. Witolda Lukasa.
W minionej kadencji znacznej intensyfikacji uległa współpraca międzynarodowa Kolegium. Jej efektem jest udział w kilku zakończonych i realizowanych obecnie projektach naukowych i edukacyjnych, w tym wspieranych przez Agencję Unii Europejskiej - Leonardo da Vinci. Dzięki uzyskanym od tej instytucji dofinansowaniom kilkuset lekarzy rodzinnych mogło uczestniczyć w kursach
w Wielkiej Brytanii, poznając realia pracy tamtejszych lekarzy rodzinnych, doskonaląc język oraz swój warsztat dydaktyczny
i naukowy. Inny projekt, realizowany we współpracy polsko-litewsko-grecko-brytyjskiej buduje nowatorskie narzędzia do oceny
i poprawy kompetencji lekarzy rodzinnych w zakresie prewencji i promocji zdrowia. W tym miejscu warto podkreślić, że zakończony w roku 2005 projekt Leonardo da Vinci, którego rezultatem są między innymi szkolenia dla nauczycieli medycyny rodzinnej - kursy Leonardo EURACT, uzyskał bardzo wysokie oceny międzynarodowych ekspertów i jest podstawą dalszych wdrożeń, między innymi
w Niemczech i Turcji. Słowa uznania i podziękowania za niezwykle staranne i zakończone licznymi sukcesami przygotowywanie wniosków konkursowych, a następnie administrowanie projektami, należą się firmie Zdrowie i Zarządzanie.
Dobre doświadczenia z przygotowania kursu Leonardo EURACT skłoniły Europejską Akademię Nauczycieli Medycyny Rodzinnej (EURACT) do powierzenia Kolegium roli gospodarza pierwszego w Europie kursu Metody oceny w kształceniu lekarzy rodzinnych, który odbył się w Zakopanem w roku 2007 z udziałem kilkudziesięciu nauczycieli medycyny rodzinnej z kilkunastu krajów naszego kontynentu.
Elementem współpracy międzynarodowej są też organizowane od trzech lat 2 razy do roku w Krakowie i Warszawie kongresy "Dowody i Praktyka". Szczególna formuła tych spotkań, łącząca dwadzieścia kilka krótkich prezentacji i studia przypadków
w pierwszym dniu, a warsztat monotematyczny w dniu drugim, jest efektem doświadczeń Międzynarodowego Stowarzyszenia Lekarzy Rodzinnych. W kongresach uczestniczy od kilkuset do ponad tysiąca lekarzy rodzinnych zarówno z Polski, jak i zagranicy,
a liczba zgłaszających się chętnych zawsze przekracza możliwości organizatorów.
Delegacja naszej organizacji uczestniczyła w organizowanym przez Czeskie Kolegium Lekarzy Rodzinnych międzynarodowym sympozjum na temat rozwoju medycyny rodzinnej w krajach Europy Środkowowschodniej, które odbyło się w Pradze w roku 2006. Jego efektem jest bujnie rozwijająca się współpraca pomiędzy organizacjami naszego regionu, także w ramach projektów wspieranych przez Fundusz Wyszechradzki oraz WONCA Europe. Pokłosiem tej współpracy są krajowe i zagraniczne publikacje,
w tym dwie w najnowszych numerach Problemów Medycyny Rodzinnej, prezentujące interesujące studia porównawcze.
Zarząd Główny Kolegium, a właściwie jago komisja specjalna - Rada Profilaktyki i Promocji Zdrowia nawiązała ścisłe, robocze stosunki
z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, reprezentując nasz kraj w projekcie europejskim PHEPA Project on disseminating brief interventions on alcohol problems Europe wide. Innym pokłosiem tej współpracy było zorganizowanie w Warszawie w ramach kampanii Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne, szkolenie lekarzy edukatorów w zakresie problemów alkoholowych pacjentów i krótkich interwencji w podstawowej opiece zdrowotnej. Największy wkład w urzeczywistnienie
tej współpracy mieli dr Maciej Godycki - Ćwirko i dr Artur Mierzecki.
Istotnym elementem prowadzenia działalności edukacyjnej Kolegium było nawiązanie ścisłej współpracy z Wydawnictwem Lekarskim PZWL. Jej pierwszym i najważniejszym efektem był kilkakrotnie wznawiany podręcznik Medycyna Rodzinna,
pod red. B. Latkowskiego i W. Lukasa oraz wydane pod tą samą redakcją Repetytorium z Medycyny Rodzinnej. Obie książki doczekały się nie tylko uznania czytelników, ale także laurów środowiska wydawniczego, a redaktorzy uhonorowani zostali specjalną nagrodą Ministra Zdrowia. W ślad za tym sukcesem, wspólnie z PZWL uruchomiliśmy specjalną serię wydawniczą - Praktyka Lekarza Rodzinnego. Wszystkie publikowane w jej ramach pozycje są współautorstwa wybitnych specjalistów i praktykujących lekarzy rodzinnych, a ujęcie prezentowanych zagadnień mocno osadzone jest w realiach naszej codziennej praktyki. Dotychczas ukazały się monografie poświęcone, cukrzycy, nadciśnieniu tętniczemu, chorobom nosa, uszu, gardła i krtani oraz chorobom skóry.
W najbliższym czasie ukażą się następne, między innymi poświęcone schorzeniom przewodu pokarmowego i dróg oddechowych.
W czasie minionej kadencji w roku 2007 Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce świętowało 15-lecie swojego istnienia. Kulminacyjnym wydarzeniem obchodów rocznicy, była Gala 15-lecia, zorganizowana w trakcie ceremonii otwarcia VII Kongresu Medycyny Rodzinnej w Szczecinie w dniu 24 maja 2007 roku. W jej trakcie, w uznaniu całokształtu zasług dla rozwoju medycyny rodzinnej w Polsce oraz naszej organizacji, statuetkę członka honorowego Kolegium wręczono wieloletniemu konsultantowi
w dziedzinie medycyny rodzinnej - prof. Witoldowi Lukasowi. Było to 10 z kolei i jedyne w trakcie mijającej kadencji członkostwo honorowe Kolegium. Kapituła 15-lecia wyróżniła statuetkami "Żagiel 15-lecia" także 10 osób i 5 organizacji, których działalność przyczyniła się do rozwoju Kolegium i naszej dyscypliny. W kategorii wyróżnień indywidualnych byli to:
Wyróżnienia Instytucjonalne przyznano:
W minionym roku Kolegium poniosło jednak także bolesne straty. W dniu 12 października 2008 r. w Lublinie, w wieku 72 lat, zmarł prof. dr hab. med. Maciej Latalski, współzałożyciel i członek honorowy Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. Dwa miesiące później, 27 grudnia 2008 roku w Krakowie, w wieku 78 lat, zmarł prof. dr hab. med. Józef Kocemba, emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek honorowy Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, gorący orędownik i przyjaciel medycyny rodzinnej.
Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce aktywnie uczestniczy w pracach najważniejszego europejskiego gremium lekarzy rodzinnych, jakim jest Europejskie Stowarzyszenie Lekarzy Rodzinnych WONCA Europe. Wyrazem uznania naszej aktywności na tym polu jest powierzenie Kolegium roli gospodarza europejskiego kongresu WONCA Europe w roku 2011. Przygotowania do tego wydarzenia ruszyły już cała parą i wierzę, że za 2 lata godnie podejmiemy w Warszawie naszych kolegów z całej Europy i Świata.
Przedstawiciele Kolegium reprezentowali naszą organizację we wszystkich najważniejszych organizacjach sieciowych WONCA Europe takich jak EURACT, EQuiP, EGPRN, czy EUROPREV. Ściśle współpracujemy też z europejskimi towarzystwami naukowymi lekarzy rodzinnych, zajmującymi się problematyką schorzeń przewodu pokarmowego i układu oddechowego. Zdobyte na tych forach doświadczenie i wiedzę, nasi przedstawiciele szeroko implementują na rodzimy grunt, czego wyrazem są liczne aktywności, także opisane w niniejszym sprawozdaniu.
Zarząd Główny regularnie też wspiera działalność polskiego oddziału Grupy Vasco da Gama, czyli europejskiego ruchu rezydentów
i młodych lekarzy rodzinnych. Desygnowani przez Kolegium przedstawiciele regularnie uczestniczą w europejskich warsztatach Vasco da Gama, coraz lepiej organizując własną działalność w kraju.
Informacyjno-edukacyjnym organem prasowym Kolegium niezmiennie pozostaje Lekarz Rodzinny, który od lat we wszystkich badaniach czytelnictwa jest najpopularniejszym pismem nie tylko wśród lekarzy rodzinnych, ale wśród wszystkich lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Wszyscy członkowie Kolegium otrzymują jego bezpłatną prenumeratę w ramach składki członkowskiej, co nie rodzi jednak żadnych kosztów dla naszej organizacji. Organem naukowym są natomiast Problemy Medycyny Rodzinnej, które w tym roku obchodzić będą 10-lecie swojego istnienia i które z roku na rok coraz lepiej służą rozwojowi naukowemu lekarzy rodzinnych w Polsce. Wysoki standard obu czasopism jest efektem pracy wielu osób, lecz na szczególne uznanie zasługują ich redaktorzy naczelni, a więc dr Maciej Godycki-Ćwirko i prof. Witold Lukas.
Źródłem informacji o życiu Kolegium jest też strona internetowa www.klrwp.pl, która od kilku lat dostępna jest też w wersji anglojęzycznej. Jej uzupełnienie stanowi kurier elektroniczny Serwis Leonardo, za pośrednictwem którego przekazujemy drogą elektroniczną najważniejsze informacje na temat działalności naszej organizacji. Funkcję webmastera od kilku lat pełni dr Artur Jakubiak.
W latach 2005-2008 udało nam się także uruchomić Program Rozwoju Zawodowego, umożliwiający lekarzom rodzinnym dopełnienie obowiązku ustawicznego doskonalenia zawodowego, poprzez uczestnictwo w całym wachlarzu ujętych w nim zdarzeń edukacyjnych, zaplanowanych i przygotowanych z myślą o specyfice pracy lekarza rodzinnego. Program nadzoruje Rada
pod przewodnictwem prof. Witolda Lukasa, a mimo licznych trudności natury biurokratycznej, niezwykle sprawnie koordynuje go pani Magdalena Wilanowska.
W czasie minionej kadencji zakończyliśmy wreszcie generalny remont naszej siedziby w Warszawie przy ul. Muranowskiej 1. Usytuowany w samym centrum stolicy lokal uzyskał nowy, atrakcyjny wygląd i funkcję. Nie tylko całkowicie wyremontowano pomieszczenia administracyjne oraz zaplecze sanitarno-kuchenne, ale przede wszystkim stworzono bardzo nowoczesną, w pełni multimedialnie wyposażoną salę konferencyjną, umożliwiającą pracę komisji oraz innych grup zadaniowych Kolegium. Generalny remont siedziby to wspólne dzieło dr Jacka Łuczaka i kierownika biura - pani Marty Mróz-Cacko.
Składając na Wasze ręce niniejsze sprawozdanie, staję przed Wami niemal dokładnie 8 lat po tym, jak obdarzyliście mnie misją kierowania naszą wspólną organizacją. Nie wszystkie plany i zamierzenia udało się w tym okresie zrealizować. Wspólnie osiągnęliśmy wiele, ale były też momenty trudne, w których wsparcie wielu z Was było nie do przecenienia. Dla mnie osobiście praca na funkcji prezesa Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce była nie tylko ogromnym wyzwaniem i wyróżnieniem, ale także fascynującym doświadczeniem w mojej życiowej misji, jaką jest współudział w budowie medycyny rodzinnej w naszym kraju. Wielu osobom jestem winien wdzięczność. Wielu z nich, choć z całą pewnością nie wszystkich, wymieniłem w tym sprawozdaniu. Wszystkim z serca głęboko dziękuję i życzę dalszych sukcesów w budowie przyszłości medycyny rodzinnej i naszego Kolegium. Nowemu prezesowi
- dr Maciejowi Godyckiemu-Ćwirko, życzę wytrwałości i przynajmniej tyle szczęścia i radości z pracy, ile było moim udziałem, a Was Koleżanki i Koledzy proszę o przyjęcie niniejszego sprawozdania i udzielenie absolutorium ustępującemu Zarządowi Głównemu, którym miałem zaszczyt kierować.
Dr med. Adam Windak
Prezes
Warszawa, 17 marca 2007 r.
Zarząd Główny IV kadencji władz Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce od dnia wyboru do chwili obecnej pracuje
w niezmienionym, trzydziestoosobowym składzie. Jego pracami kieruje prezes oraz siedmioosobowe prezydium, które tworzą prezes Adam Windak, wiceprezesi - Agnieszka Jankowska-Zduńczyk i Maciej Godycki-Ćwirko, skarbnik - Tomasz Tomasik, oraz członkowie - Wiesława Fabian, Tomasz Sobalski oraz Jan Wolańczyk. W okresie sprawozdawczym Zarząd Główny odbył 11 posiedzeń, w tym 7 wyjazdowych w Rajgrodzie, Lublinie, Bukowym Dworku, Toruniu, Łodzi i Zakopanem (dwukrotnie). Przedmiotem pracy Zarządu Głównego były działania Kolegium podejmowane w skali ogólnopolskiej oraz międzynarodowej i właśnie one są przedmiotem niniejszego sprawozdania. Dla przejrzystości relacji zostaną one przedstawione w czterech zasadniczych działach, właściwych dla misji i statutowych zadań naszej organizacji.
Regulacje ustawowe. Od wielu lat Kolegium zabiegało o prawne uregulowanie zasad funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej na możliwie najwyższym szczeblu. Pragmatyczna wizja funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, z centralną rolą lekarza rodzinnego, została przedstawiona w dokumencie O nowy, racjonalny system ochrony zdrowia, który został przekazany wszystkim parlamentarzystom oraz kierownictwu resortu zdrowia. W oparciu o zawarte w nim zapisy został przygotowany szkielet ustawy
o podstawowej opiece zdrowotnej. Dokument ten powstał w małym zespole roboczym i w chwili obecnej znajduje się
w Ministerstwie Zdrowia, gdzie trwają rozmowy na temat powołania formalnego zespołu, który przygotuje od lat oczekiwaną przez środowisko ustawę.
Rozporządzenia. W obecnej kadencji Kolegium kontynuuje systematyczne wysiłki, polegające na konsultacjach społecznych projektów rozporządzeń, szczególnie tych związanych z funkcjonowaniem podstawowej opieki zdrowotnej. Przedstawiciele Kolegium przygotowali i zaproponowali całkowicie nowy kształt rozporządzenia w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej. Choć obecne zapisy nie są do końca satysfakcjonujące, to jednak w znacznym stopniu przybliżają nas do obowiązujących w tym zakresie standardów europejskich. Ogromny wysiłek ze strony Kolegium został włożony także w prace nad nowelizacją zapisów rozporządzenia o wymogach sanitarno-epidemiologicznych, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia,
w których udzielane są świadczenia zdrowotne. W obu tych przypadkach specjalne zespoły zadaniowe przygotowały szczegółowe propozycje regulacji prawnych, a przedstawiciele Kolegium uczestniczyli w licznych spotkaniach roboczych i konferencjach uzgodnieniowych poświęconych tym zagadnieniom. Uwagi do resortu zdrowia były przekazywane także w sprawie innych aktów prawnych. Szczególny wysiłek w ten zakres prac włożyli dr Agnieszka Jankowska-Zduńczyk, dr Tomasz Sobalski, dr Jacek Putz
oraz dr Lidia Klichowicz, wspierana przez męża - Krzysztofa.
Regulacje płatnika. Od wielu lat Kolegium systematycznie opiniuje propozycje regulacji przygotowywanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W minionym okresie odbyło się też kilka spotkań z prezesem tej instytucji, w czasie których przekazaliśmy mu swoje opinie na temat jej funkcjonowania. Kolegium zgodnie z decyzją Zarządu Głównego nie starało się o wpis na listę organizacji uprawnionych do negocjacji warunków umów na poziomie centralnym, stojąc na stanowisku, że lepiej sprawie służyć będzie obecność tylko Porozumienia Zielonogórskiego. Organizacja ta zwróciła się zresztą o oddelegowanie w roku 2005 eksperta do swojej delegacji,
a rolę tę zgodziła się przyjąć dr Jankowska-Zduńczyk.
Konferencja EQuiP. W dniach 15 - 17 kwietnia 2005 roku w Krakowie odbyła się konferencja Europejskiego Stowarzyszenia
ds. Poprawy Jakości w Medycynie Rodzinnej. Organizatorem i gospodarzem konferencji, w której wzięli udział eksperci z 25 krajów Europy, było Kolegium, a przede wszystkim nasi stali przedstawiciele w EQuiP - dr Tomasz Tomasik i dr Zbigniew Król. Organizacja konferencji tej jednej z najważniejszych organizacji sieciowych WONCA Europe w Polsce była wyrazem uznania naszych dotychczasowych wysiłków na rzecz jakości opieki w medycynie rodzinnej.
Szkoła Tutorów. W obecnej kadencji Zarządu Głównego kontynuuje swoją działalność Szkoła Tutorów, która rozpoczęła już swoją
4 edycję. W ramach zajęć Szkoły szkolenie na różnych poziomach ukończyło już kilkuset lekarzy rodzinnych. Tematyka zajęć obejmowała następujące zagadnienia: przywództwo w grupie, podstawowe narzędzia oceny i poprawy jakości, medycyna oparta
na potwierdzonych danych (EBM), komunikacja lekarz - pacjent, podstawy badań naukowych w medycynie rodzinnej
czy przygotowanie do programu akredytacji praktyk lekarzy rodzinnych. Szkoła dobrze wpisała się w pejzaż medycyny rodzinnej
w Polsce, a jej absolwenci są rzeczywistymi liderami w swoich środowiskach lokalnych. Organizacja i funkcjonowanie Szkoły
są efektem szczególnego zaangażowania i wysiłku dr Zbigniewa Króla.
Program akredytacji praktyk. Zarząd Główny, a szczególnie Komisja Członkostwa i Akredytacji, w sposób systematyczny kontynuują prace nad upowszechnieniem systemu akredytacji praktyk lekarzy rodzinnych, stworzonego wspólnie z Towarzystwem Promocji Jakości oraz Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Szczególne zasługi na tym polu należy przypisać aktywności
dr Jana Wolańczyka, systematycznie organizującego szkolenia dla praktyk ubiegających się o akredytację oraz popularyzującego
tę ideę w naszym środowisku.
Udział w pracach Rady Akredytacyjnej. Przedstawiciele Kolegium systematycznie uczestniczą w pracach Rady Akredytacyjnej utworzonej wspólnie przez Naczelną Radę Lekarską, Towarzystwo Szpitalnictwa i naszą organizację. Zadaniem Rady jest dbałość
o rozwój systemu akredytacji placówek ochrony zdrowia w Polsce, a w szczególności nadawanie certyfikatów instytucjom spełniającym wysokie standardy jakości opieki medycznej.
Wytyczne postępowania medycznego. W obecnej kadencji Kolegium kontynuuje prace nad przygotowaniem kolejnych wytycznych postępowania dla lekarzy rodzinnych. W ubiegłym roku ukazały się zalecenia odnośnie do profilaktyki i leczenia grypy, które powstały dzięki współpracy i wsparciu finansowemu Europejskiej Grupy Ekspertów ds. Grypy (ESWI). Trwają przygotowania do rozpoczęcia prac nad wytycznymi w zakresie postępowania w cukrzycy i depresji. Wszystkie wytyczne powstają z wykorzystaniem rygorystycznej metodologii, zgodnej ze standardami EBM.
Elektroniczna dokumentacja medyczna. Na początku kadencji po raz kolejny podjęte zostały intensywne prace zmierzające do przygotowania programu komputerowego. Bazując na kilku poprzednich próbach i uzyskanym w nich doświadczeniu Kolegium podjęło ścisłą współpracę z profesjonalnym dostawcą systemów oprogramowania komputerowego - firmą Ericpol. Jej efektem
jest w pełni funkcjonalny program o nazwie Dr Eryk, który w początkach tego roku pojawił się na rynku. Przedstawiciele Kolegium systematycznie uczestniczą w pracach nad jego rozbudową i stałym uaktualnianiem, stosownie do zmieniających się niestety zbyt często regulacji prawnych i wymagań płatnika. W ocenie wielu ekspertów w chwili obecnej Dr Eryk jest najlepszym i najbardziej odpowiadającym na potrzeby lekarzy rodzinnych oprogramowaniem na polskim rynku. Program ten mógł powstać jedynie dzięki niezwykłemu osobistemu zaangażowaniu dr Rafała Kacorzyka oraz dr Tomasza Sobalskiego. Należy podkreślić, że członkowie Kolegium mogą nabywać oprogramowanie po szczególnie preferencyjnych cenach.
Konferencje i kongresy. Wieloletnią tradycją Kolegium są doroczne kongresy medycyny rodzinnej. W bieżącej kadencji odbyły się dwa niezwykle udane - w Lublinie i Toruniu, a kolejny w maju obradować będzie w Szczecinie. Na przestrzeni lat wytworzył się model budowy programu naukowo-edukacyjnego z istotnym komponentem, dotyczącym funkcjonowania praktyki lekarza rodzinnego i jej miejsca w systemie ochrony zdrowia. Co szczególnie ważne, każdy kongres jest miejscem prezentacji dorobku i doświadczeń samych lekarzy rodzinnych, choć udział wybitnych ekspertów innych dyscyplin medycznych także stał się już tradycją. Każdy kongres jest efektem zbiorowego wysiłku wielu osób, jednak szczególną rolę odgrywa tutaj zaangażowanie przedstawicieli profesjonalnego organizatora - firmy Zdrowie i Zarządzanie, a przede wszystkim pani Magdaleny Wilanowskiej. Drugą cykliczną imprezą o krajowym zasięgu jest organizowany corocznie w Rajgrodzie krajowy zjazd naukowo-szkoleniowy Kolegium. Także i te spotkania są trwałą częścią dorobku Kolegium. Szczególne zasługi w tym zakresie należy oddać głównemu organizatorowi zjazdu
- dr Włodzimierzowi Bołtruczukowi. Od 2004 r. corocznie na wiosnę w Krakowie odbywa się Ogólnopolska Konferencja Nauczycieli
i Tutorów Medycyny Rodzinnej, w której uczestniczy liczne grono koleżanek i kolegów zajmujących się dydaktyką i jakością opieki
w medycynie rodzinnej. Efektem ostatniej konferencji jest dokument "Pryncypia nauczania medycyny rodzinnej w Polsce", stanowiący adaptację europejskich wytycznych w tym zakresie. Dokument ten po raz pierwszy zostanie zaprezentowany
na tegorocznej konferencji, która już za kilka dni obradować będzie w Krakowie. Stosunkowo nową inicjatywą jest współpraca Kolegium z Międzynarodowym Towarzystwem Medycyny Rodzinnej, polegająca na wspólnej organizacji kongresów naukowych z serii "Dowody i praktyka". Pierwszy taki kongres, w którym udział wzięło ponad 1700 lekarzy rodzinnych z całej Europy, odbył się w dniach 11 - 12 listopada 2006 roku w Krakowie. Kolejny już za tydzień odbędzie się w Warszawie, a następny w dniach 10 - 11 listopada 2007 roku, ponownie w Krakowie.
Program Ustawicznego Rozwoju Zawodowego. Działając w oparciu o regulacje rozporządzenia ministra zdrowia Kolegium przygotowało własny Program Ustawicznego Rozwoju Zawodowego, dedykowany lekarzom rodzinnym. Program ten uzyskał akceptację Naczelnej Rady Lekarskiej na lata 2005 - 2006. W chwili obecnej trwają prace nad jego nową edycją na kolejne lata. Dzięki uczestnictwu w programie, każdy zarejestrowany w nim lekarz rodzinny może z łatwością gromadzić punkty edukacyjne, potwierdzające dopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego, mając pewność, że ujęte w nim aktywności edukacyjne dopasowane są do rzeczywistych potrzeb lekarzy rodzinnych.
AKU "Lancet". W obecnym roku mija 5 lat działalności Akademii Kształcenia Ustawicznego "Lancet", której Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce jest współwłaścicielem. Misją tej instytucji jest profesjonalne organizowanie szkolenia ustawicznego lekarzy rodzinnych zgodnie z ich rzeczywistymi potrzebami w skali całego kraju. AKU "Lancet" systematycznie organizuje sympozja i szkolenia w większości miast wojewódzkich w Polsce. Wszystkie szkolenia prezentują wysoki poziom dzięki treściom zgodnym z pryncypiami EBM oraz sprawdzonej kadrze kompetentnych wykładowców, rekrutujących się z najlepszych ośrodków akademickich w kraju. Działalność AKU "Lancet" jest przede wszystkim efektem zaangażowania prezesa tej instytucji - dr Adama Roślewskiego.
Letnia Szkoła Astmy. W tym roku odbędzie się już dziesiąta edycja Letniej Szkoły Astmy, której zadaniem jest podnoszenie wiedzy
i praktycznych umiejętności lekarzy rodzinnych w zakresie zapobiegania, rozpoznawania i leczenia astmy oskrzelowej. Zajęcia szkoły odbywające się co roku w Zakopanem lub Rabce przyciągają wielu lekarzy rodzinnych oraz rezydentów, a liczba chętnych jest każdego roku wielokrotnie większa od liczby dostępnych miejsc. Wysoki poziom merytoryczny szkoły i jej coroczna organizacja
to przede wszystkim efekt stałego zaangażowania dr Elżbiety Kryj-Radziszewskiej.
Rada Profilaktyki i Promocji Zdrowia. Od 2002 r. przy Zarządzie Głównym Kolegium działa na prawach komisji specjalnej Rada Profilaktyki i Promocji Zdrowia. Corocznie Rada organizuje w Łodzi Szkołę Profilaktyki i Promocji Zdrowia, przygotowuje i prowadzi warsztaty podczas kongresów Kolegium, a także opracowuje stanowiska naszej organizacji w kwestiach dotyczących profilaktyki
i promocji zdrowia. Te i inne inicjatywy Rady to przede wszystkim zasługa dr Macieja Godyckiego-Ćwirko oraz dr Artura Mierzeckiego.
Program Leonardo da Vinci. W listopadzie 2005 roku zakończył działalność międzynarodowy projekt realizowany przez Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce we współpracy z siedmioma partnerami z kilku krajów Europy Zachodniej i Litwy. Głównym celem projektu było stworzenie nowoczesnego systemu podnoszenia kwalifikacji przez lekarzy rodzinnych w Polsce i Europie. Projekt zyskał uznanie w oczach ekspertów Unii Europejskiej, otrzymując dofinansowanie ze środków programu Leonardo da Vinci w kwocie ponad 260 tysięcy euro. Kolegium było promotorem i głównym partnerem projektu. W jego ramach nawiązano ścisłą współpracę
z Europejską Akademią Nauczycieli Medycyny Rodzinnej (EURACT), której efektem był kurs dla nauczycieli medycyny rodzinnej,
od kilku lat z ogromnym powodzeniem implementowany w kilkudziesięciu krajach Europy. Także w Polsce odbyło się już 10 edycji tego kursu, który w sumie ukończyło 334 lekarzy rodzinnych. W ramach projektu powstały też polsko- i anglojęzyczne podręczniki dla nauczycieli i rezydentów medycyny rodzinnej. Innym rezultatem projektu jest internetowy program edukacyjny DocEdu, zawierający kilkadziesiąt modułów klinicznych, opracowanych przez najwybitniejszych ekspertów z zakresu wielu dyscyplin medycznych. Inny projekt programu Leonardo da Vinci z udziałem Kolegium w roli partnera jest realizowany obecnie i dzięki niemu kilkudziesięciu lekarzy rodzinnych może uczestniczyć w czterotygodniowych wyjazdach studyjnych do Uniwersytetu w Sheffield, gdzie mają okazję zapoznać się z brytyjskim systemem podstawowej opieki zdrowotnej, a także edukacji i prowadzenia badań
w medycynie rodzinnej.
Lekarz Rodzinny. Wydawany nieprzerwanie od 1996 roku miesięcznik Lekarz Rodzinny jest oficjalnym organem prasowym Kolegium, dystrybuowanym bezpłatnie wśród wszystkich członków naszej organizacji. Lekarz Rodzinny stanowi platformę wymiany poglądów, źródło informacji o istotnych sprawach bieżących, a także cenny dla każdego praktykującego lekarza rodzinnego materiał edukacyjny w zakresie podstawowych problemów klinicznych. Czasopismo posiada ustaloną pozycję, czego odzwierciedleniem są wysokie miejsca w rankingach czytelnictwa prasy medycznej, stawiające je na pierwszym miejscu wśród lekarzy rodzinnych i innych lekarzy POZ oraz na trzecim miejscu wśród ogółu lekarzy. Od 2004 r. czasopismo prowadzi program edukacyjny w zakresie medycyny rodzinnej pod wspólnym patronatem Kolegium oraz Konsultanta Krajowego w dziedzinie Medycyny Rodzinnej. Należy podkreślić,
że w skład kolegium redakcyjnego gazety, odpowiedzialnego za jego zawartość i linię programową, wchodzą wyłącznie członkowie Kolegium. Niewątpliwie jednak najważniejszym autorem sukcesu pisma jest jego redaktor naczelny - dr Maciej Godycki-Ćwirko.
Problemy Medycyny Rodzinnej. Kwartalnik ten publikowany jest od 1999 r. i stanowi platformę wymiany informacji naukowej pomiędzy lekarzami rodzinnymi. Na jego łamach drukowane są zarówno artykuły poglądowe, jak i prace oryginalne, których wspólnym mianownikiem jest to, że dotyczą one spraw ważnych z punktu widzenia praktykującego lekarza rodzinnego. "Problemy Medycyny Rodzinnej" są pismem recenzowanym, którego poziomu strzeże międzynarodowa rada naukowa. Odzwierciedleniem poziomu pisma jest jego wysoka pozycja w rankingach KBN oraz Index Copernicus. Redaktorem naczelnym pisma jest prof. Witold Lukas - Konsultant Krajowy w dziedzinie Medycyny Rodzinnej, a jednocześnie przewodniczący Komisji Edukacji, Egzaminów i Ustawicznego Rozwoju Zawodowego Kolegium. "Problemy Medycyny Rodzinnej" posiadają status organu naukowego Kolegium.
Polskie Forum Profilaktyki. Od kwietnia 2005 roku Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce jest jednym z ośmiu pełnoprawnych członków Polskiego Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia. W tym elitarnym gronie obok Kolegium znajdują się jeszcze Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, Towarzystwo Internistów Polskich, Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą oraz Polskie Towarzystwo Neurologiczne. Podstawowa aktywność Forum polega przede wszystkim na systematycznej publikacji konsensusów i stanowisk, dotyczących różnych aspektów zapobiegania chorobom układu krążenia. Wszyscy członkowie naszej organizacji regularnie otrzymują periodyczną publikację zawierającą te opracowania, które dostępne są także na stronie internetowej www.pfp.edu.pl.
Badania naukowe. Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce promuje rozwój badań naukowych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. Wiele z nich realizowanych jest z udziałem lub pod patronatem Kolegium. Ich wyniki prezentowane są na corocznych kongresach medycyny rodzinnej, międzynarodowych zjazdach Światowej Organizacji Lekarzy Rodzinnych, a także konferencjach innych towarzystw naukowych.
Podręczniki dla lekarzy rodzinnych. W 2004 r., nakładem Wydawnictwa Lekarskiego PZWL, ukazał się pierwszy polski podręcznik medycyny rodzinnej pod redakcją prof. Bożydara Latkowskiego i prof. Witolda Lukasa. Ogromny sukces tej pozycji, przygotowanej
z dużym udziałem wielu członków Kolegium, stał się asumptem do podjęcia współpracy z PZWL, której efektem będzie nowa seria wydawnicza, poświęcona najważniejszym problemom klinicznym, z jakimi ma do czynienia w swojej praktyce lekarz rodzinny. Absolutne novum tej serii stanowi fakt, że wszystkie jej pozycje są efektem ścisłej współpracy małych zespołów autorskich, w skład których wchodzą zarówno specjaliści, jak i lekarze rodzinni - członkowie Kolegium. Już w najbliższych miesiącach pojawią się pozycje dotyczące cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, schorzeń ucha, nosa, gardła i krtani, a także górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Funkcjonowanie Kolegium niemal w całości opiera się na pracy społecznej jego członków skupionych w 66 oddziałów terenowych
i 16 oddziałów wojewódzkich, z których liczne posiadają własne biura. Pracę Zarządu Głównego obsługuje biuro w Warszawie
przy ul. Muranowskiej 1, od lat niezmiennie kierowane przez panią Martę Mróz-Cacko. Z uwagi na rozległy zakres działań Kolegium codzienną obsługę prezesa, skarbnika i głównej księgowej Kolegium wspiera biuro krakowskie, w całości finansowane przez środki Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Kolegium. Nasza organizacja prowadzi też rozbudowaną współpracę z licznymi instytucjami
i organizacjami w kraju i za granicą. Jeden z przykładów może stanowić tutaj przywołane już Polskie Forum Profilaktyki. Inne to udział naszych przedstawicieli w pracach narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych czy Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego POLKARD. Kolegium aktywnie uczestniczy w pracach Światowej Organizacji Lekarzy Rodzinnych WONCA, której jest członkiem i wszystkich jej europejskich agendach i organizacjach sieciowych,
by wymienić najważniejsze, tj. WONCA Europe, EURACT, EQuiP, EGPRN czy EUROPREV. Należy podkreślić, że Kolegium jako jedyne reprezentuje Polskę w tych organizacjach. Owocnie układa się też współpraca z Międzynarodowym Towarzystwem Lekarzy Rodzinnych, stosunkowo młodą, ale prężną organizacją, której działalność także została omówiona w innej części tego sprawozdania. Coraz lepsze, robocze stosunki, dotyczące wielu ważnych dla lekarzy rodzinnych spraw, ma Kolegium z Porozumieniem Zielonogórskim, którego trzon stanowią w dużej mierze członkowie naszej organizacji. Poprawia się także nasz wizerunek zewnętrzny, czego wymiernym efektem są coraz liczniejsze propozycje współpracy, a ilustracją nowa, bogata strona internetowa, wciąż dostępna pod tym samym adresem www.klrwp.pl. Jej nowy format zawdzięczamy przede wszystkim dr Arturowi Jakubiakowi, który podjął się roli nowego webmastera. To wszystko nie oznacza jednak, że codzienność Kolegium to wyłącznie nieustające pasmo sukcesów. Liczne problemy pojawiają się niemal co chwilę, jednak dobrze zorganizowana praca wielu osób pozwala na ich skuteczne rozwiązywanie. Kolegium posiada dobrą, stabilną sytuację finansową (vide sprawozdanie skarbnika), którą zawdzięcza zarówno podejmowanym przez siebie inicjatywom i projektom, jak także, a może nawet przede wszystkim rosnącej z roku na rok liczbie członków, regularnie opłacających składki. Dzięki nim możemy podejmować kolejne wyzwania i realizować zadania służące rozwojowi medycyny rodzinnej w Polsce.
Składając w połowie obecnej kadencji niniejsze sprawozdanie na forum Walnego Zgromadzenia Kolegium zdaję sobie sprawę,
że przychodzi mi czynić to w dniu podjęcia ważnej decyzji dla przyszłości naszej organizacji. Dzisiaj mamy dokonać wyboru prezesa elekta, który za dwa lata pokieruje pracami kolejnego zarządu głównego. Wierzę, że będzie to wybór roztropny, który pozwoli mi oddać stery naszej organizacji w ręce osoby zdolnej zapewnić jej dalszy harmonijny rozwój, tak w obszarze wzmacniania praktyki lekarza rodzinnego, działalności akademickiej, jak i szerokiej współpracy krajowej i międzynarodowej. Jestem głęboko przekonany,
że przyszłość medycyny rodzinnej w naszym kraju zależy w ogromnym stopniu od skuteczności naszych działań, podejmowanych
w każdym z tych obszarów.
Koleżanki i Koledzy! Przedstawiając niniejsze sprawozdanie z działalności Zarządu Głównego Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce za okres pierwszej połowy IV kadencji, mam zaszczyt prosić Was o jego przyjęcie.
Dr med. Adam Windak
Prezes