STANOWSKO KOLEGIUM LEKARZY RODZINNYCH W POLSCE W SPRAWIE KOMUNIKATU MINISTERSTWA ZDROWIA O WYKONYWANIU BADAŃ MEDYCYNY PRACY W OKRESIE EPIDEMII KORONAWIRUSA

Komunikat Ministerstwa Zdrowia z dnia 1.04.2020r. odnosi się do znowelizowanej w dniu 31.03.2020r. ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej w skrócie jako: Ustawa). Komunikat zawiera zapis, mówiący o tym, że „w razie braku dostępności do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego, badanie to może zostać przeprowadzone przez innego lekarza” oraz „lekarz ten może również wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie”.

Komunikat Ministerstwa Zdrowia nie informuje o zawieszeniu obowiązywania ustawy z dnia 27 czerwca 1997r. o służbie medycyny pracy, a nawet się do niej odnosi poprzez użycie określeń zawartych w ww. ustawie (badanie wstępne, badanie okresowe, odpowiednie orzeczenie lekarskie). (art 12a Ustawy)

Z powyższego wynika, że ustawa o służbie medycyny pracy nadal obowiązuje, a czasowo (tylko w okresie od dnia ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii do upływu 60 dni od dnia odwołania tego stanu) zostaje zawieszony obowiązek wykonywania badań okresowych. Nadal wymagane jest wykonanie badań wstępnych i kontrolnych a tylko w razie braku dostępności do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia takich badań, może je wykonać inny lekarz nie spełniający dodatkowych wymagań kwalifikacyjnych, określonych w trybie art. 229 § 8 pkt 4 Kodeksu pracy.

Przy czym podczas wykonywania badań wstępnych i kontrolnych pozostają w mocy przepisy ustawy o służbie medycyny pracy, m.in.:

• art.10 (zgłoszenie w formie pisemnej działalności we właściwym ze względu na miejsce jej wykonywania wojewódzkim ośrodku medycyny pracy),
• art. 11 (prowadzenie określonej dokumentacji medycznej oraz wzory stosowanych dokumentów),
• art. 12 (pisemna umowa zawarta pomiędzy podmiotem obowiązanym do zapewnienia badań, czyli pracodawcą, a podmiotem medycznym oraz jej szczegółowy zakres).

Jednocześnie zgodnie z art 31m Ustawy oraz zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektora Pracy z 1 kwietnia 2020r. wszystkie orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do upływu 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.

Minister Zdrowia ponadto wskazuje w komunikacie z 1 kwietnia 2020r., że przeprowadzenie badania medycyny pracy i wydanie orzeczenia może nastąpić zdalnie. Z takiego rozwiązania może skorzystać każdy lekarz, w tym lekarz medycyny pracy. Wynika to z art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996r. o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty, zgodnie z którym lekarz może udzielać świadczeń zdrowotnych, w tym badać stan zdrowia i wydawać orzeczenia lekarskie, za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Biorąc powyższe pod uwagę, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce rekomenduje swoim członkom przestrzeganie zapisów ustawy o służbie medycyny pracy.

W celu umożliwienia wykonania badań kontrolnych po niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni lekarz ma obowiązek udostępnienia dokumentacji medycznej pacjenta z zakończonego leczenia.

Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce zaleca wnikliwą analizę ustawy o służbie medycyny pracy i dużą ostrożność w podejmowaniu decyzji o wykonywaniu badań lekarskich opisanych w komunikacie Ministerstwa Zdrowia.

Agnieszka Jankowska-Zduńczyk                                                             Dariusz Jałocha
Wiceprezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce                             Członek Zarządu Głównego KLRwP
Przewodnicząca Komisji Aktów Prawnych KLRwP

Treść stanowiska w pdf