W dniu 12 kwietnia br w Sejmie odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. POZ i Profilaktyki, któremu przewodniczyła Pani Poseł Lidia Gądek. Temat dotyczył edukacji, profilaktyki i leczenia chorób sercowo-naczyniowych w Polsce.

W imieniu kardiologów prezentacje przedstawili m.in. Prof. Jarosław Kazimierczak- konsultant krajowy oraz Prof. Piotr Jankowski reprezentujący Polskie Towarzystwo Kardiologiczne (PTK). Pani Beata Ambroziewicz, Prezes Polskiej Unii Organizacji Pacjentów przedstawił perspektywę osób chorych na choroby układu krążenia (ChUK).

Omówiono podstawowe dane epidemiologiczne dotyczące Polski: nowe rozpoznanie chorób kardiologicznych stawiane jest u ok 370 tys. pacjentów rocznie; ciągle są one pierwszą co do częstości przyczyną zgonów, a wśród nich choroba niedokrwienna serca (41%); współczynnik zgonów z powody ChUK wynosi 278; na wszystkich oddziałach kardiologicznych w naszym kraju znajduje się blisko 8 tys. łóżek (20,29/100 tys. mieszkańców); funkcjonuje ponad 1130 poradni kardiologicznych, a oprócz nich poradnie o zawężonym profilu (np. 14 poradni nadciśnienia tętniczego); liczba porad kardiologicznych to 4 790 tys./rok.

W trakcie dyskusji podkreślałem ważną rolę lekarzy rodzinnych (LR) w opiece nad pacjentami z dyslipidemią, nadciśnieniem tętniczym, chorobą niedokrwienną lub niewydolnością serca. U osób w wieku średnim i starszych wraz z omawianymi problemami współwystępują także inne choroby np. depresja, choroba zwyrodnieniowa stawów, nietrzymanie moczu, przewlekłe zapalenie zatok, w których kompetencje kardiologów są ograniczone. W POZ obraz pacjenta z ChUK jest więc znacznie bardziej złożony, a uzupełniają go dodatkowo problemy psychologiczne oraz społeczne (rodzinne, mieszkaniowe, w pracy, finansowe itp.).

Istotną cechą odróżniającą LR od kardiologa jest fakt, że w centrum uwagi stawia pacjenta i jego rodziną, a nie narząd np. serce lub układ krążenia.

W swojej praktyce LR ma duże możliwości w zakresie profilaktyki, wczesnego rozpoznawania, leczenia pacjentów z czynnikami ryzyka i ChUK. Starałem się zwrócić uwagę, na istotne ograniczenia występujące w POZ. Wynikają one między innymi z zakresu badań możliwych do wykonania (podstawowe badania laboratoryjne, rtg płuc i EKG).

Podkreślałem także, że obecnie istnieje dobra współpraca pomiędzy Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce i Polskim Towarzystwem Kardiologicznym oraz innymi stowarzyszeniami. Jej wynikiem są np. systematycznie publikowane wytyczne (ostatnio: otyłość, niewydolność serca, dyslipidemia, nadciśnienie tętnicze). Zgodzono się, że rozwiązania organizacyjne w polskim systemie ochrony zdrowia powinny promować bliską współpracę LR i kardiologów w opiece nad poszczególnymi pacjentami z ChUK. W Polsce konieczne są działanie ukierunkowane na edukację dzieci oraz pacjentów dotyczącą stylu życia i zachowań prozdrowotnych. Konieczna jest także ciągła poprawa jakości opieki w POZ i ASO. Zagadnieniem mogącym budzić kontrowersje są propozycje badań przesiewowych obejmujących dzieci (ok 6 rż), polegające na badaniu lipidogramu w celu wczesnego rozpoznawania hipercholesterolemii rodzinnej. Ich zasadność i możliwość wykonania powinna być dogłębnie przeanalizowana.

T. Tomasik